VONdsel #8: Waar heb je behoefte aan?

Bevrijdingsdag. Vandaag vieren we onze vrijheid. Binnen, want evenementen en samenkomsten zijn niet toegestaan. Wellicht heb je aan jezelf gemerkt dat je verschillende fases bent doorlopen, van moed naar heimwee en van weinig energie naar zin in de toekomst. Tegelijkertijd veranderen je behoeften misschien wel en merk je dat je een knuffel mist, of heel graag eens spontaan uit eten zou willen, of je contactsport weer graag zou willen beoefenen. Over die behoeften wil ik je graag wat meer vertellen.

Van basis naar groeibehoefte
Dit is de piramide van de Amerikaanse psycholoog Abraham Maslow. Hij ontwikkelde de theorie van de toenemende behoefte, die ook wel bekend staat als de piramide van Maslow. De eerste vier lagen van de piramide zijn basisbehoeften en de vijfde, bovenste, laag is de groeibehoefte.

Hoewel er zeker sprake is van individuele verschillen in de behoefte aan specifieke elementen, kan dit model over het algemeen goed worden gebruikt. Niet iedereen heeft namelijk in dezelfde mate behoefte aan stabiliteit en orde – denk aan mensen met ASS – en ook zijn er verschillen maten van behoefte aan intimiteit of het hebben van status en prestige.

Ruimte voor groei
Als we kijken naar de vijf behoeften in de piramide van Maslow zien we dat zelfontplooiing helemaal bovenaan staat. Dit is een groeibehoefte is en geen basisbehoefte, terwijl de onderste vier lagen basisbehoeften zijn.

Het verschil is heel interessant: als aan de eerste vier lagen van de piramide, de basisbehoeften, niet is voldaan, is de vraag hiernaar heel groot. Je zult dan heel hard werken en heel gemotiveerd zijn om deze behoeften te vervullen. Hoe meer ze vervuld zijn, hoe minder je behoefte ernaar wordt. Als je trek hebt, kun je niet goed focussen op moeilijke taken. Dan moet je eerst even wat eten voor je verder kunt. Hetzelfde geldt als je weinig hebt geslapen; dan is er niet aan die basisbehoefte voldaan en kun je moeilijk werken aan een element uit een hogere laag.

Andersom gaat dit principe op bij de groeibehoefte: hoe meer je deze vervult, hoe groter je behoefte hier nog meer aan te werken zal worden. Als je eenmaal begint te groeien, blijft je motivatie om hierin te investeren, ook meegroeien. Opeens zijn we dan allemaal rupsje nooitgenoeg! Of toch niet..?

Wat zie je bij leerlingen?
De laatste les voor de pauze zijn ze onrustig, misschien wel omdat ze trek hebben. De toets die het eerste uur gepland staat wordt minder goed gemaakt dan die later op de ochtend, want de leerlingen zijn nog niet wakker. En staat jouw hoofd naar gezellig beppen met de buurvrouw als je je zorgen maakt om je gezondheid? 

Zijn leerlingen wel allemaal in staat om te werken aan groei en ontwikkeling, of zijn veel van hen nog bezig met het vervullen van hun basisbehoeften? Help ze deze behoeften te vervullen, door ruimte te maken voor een praatje aan het begin van de les en voor duidelijkheid en ritme te zorgen. Pas als aan de basisbehoeften is voldaan heeft iemand ruimte voor groei.

Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste artikelen?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief van VO op Niveau.

Wil je meer kennis en vaardigheden opdoen en jezelf ontwikkelen?
Bekijk eens ons aanbod van masterclasses en opleidingen.